Grip op spanning
Jouw werk in de zorg is waardevol! Hulpverleners kunnen het verschil maken, voor een cliënt, voor een systeem en voor iedereen daaromheen. Tegelijkertijd groeien de zorgen, er zijn meer hulpbehoevenden, meer hulp is nodig! Helaas zien we steeds meer druk ontstaan vanuit werk, patiënten, cliënten, zorgverzekeraars… alles moet steeds meer en steeds meer snel. Dit terwijl de kwaliteit van jouw werk juist nu hoog moet blijven! Zonder positieve resultaten wordt de zorg alleen maar groter. Bovendien blijkt dat juist daar waar mensen vanuit hun passie werken positief resultaat nodig is om niet op te branden. De zorg wordt gekenmerkt door deze twee factoren die elkaar lijken zo vaak lijken te snijden. Gelukkig maakt dit probleem mensen ook creatief en oplossingsgericht. We zien hulpverleners met geniale ideeen! Mooie creatieve initiatieven zorgen voor goede resultaten.
Het werken met sjablonen is een van de manieren die jou kan helpen om efficiënter met tijd om te gaan zónder aan kwaliteit te verliezen! Enkele voorbeelden van hoe sjablonen jou in jouw werk kunnen ondersteunen:
- Een sjabloon kan (met eenvoudige uitleg) vooraf aan een sessie door de cliënt worden ingevuld zodat je in de sessie direct to the point kunt komen.
- Een ingevuld sjabloon kan door een cliënt mee naar huis worden genomen zodat deze het als gesprekssamenvatting met belangrijke derden kan bespreken.
- Een bekrachtigend sjabloon kan als screensaver op de telefoon worden opgeslagen of het sjabloon kan mee naar huis worden genomen en op een prominente plek worden opgehangen. Zo wordt de cliënt regelmatig herinnert aan wat er eerder besproken is.
- Een foto van een ingevuld sjabloon kan voorafgaand aan een sessie als reminder naar de cliënt worden gestuurd. Zo wordt het vorige ‘gesprek’ weer opgefrist, hoeft er minder te worden herhaald, kan er gemakkelijker worden teruggeblikt en sneller worden doorgepakt.
In deze blog deel ik een sjabloon dat ik als beeldend therapeute veel gebruikt heb en ik laat je zien op wat voor een manier het werkt.
‘Grip op spanning’ is als een van de 101 visuele gesprekssjablonen, opgenomen in ons boek ‘Gesprek in beeld’. In het boek staat daar een hele korte gebruiksaanwijzing bij, die ik zal kopiëren.
Het stoplicht wordt veel gebruikt ter exploratie, de-escalatie en preventie van ongecontroleerde emoties. In de eerste kolom is de fase van spanningsopbouw weergegeven: groen is ‘relaxed’, roos is ‘explosiegevaar’. In de tweede kolom kan de cliënt aangeven wat er aan hem/ haar aan de buitenkant, te zien is. In de derde kolom beschrijft de cliënt wat hij voelt in de verschillende fases. In de vierde kolom kan worden onderzocht en beschreven wat de cliënt kan doen om de regie te behouden of terug te krijgen en in de laatste kolom kan worden onderzocht en beschreven wat de ánder kan doen om te helpen.
Ik gebruikte dit sjabloon in mijn werk met kinderen, jongeren, maar ook in gesprekken met volwassenen. De inzet van dit sjabloon helpt om structuur te bieden in gesprekken over oplopende spanning, bijbehorende gedachten, gevoelens en gedragingen én stabilisatie of de-escalatie. Werken met een gesprekssjabloon als deze zorgt er voor dat de cliënt en zijn begeleider niet tegenover elkaar zitten, maar naast elkaar. Ze kijken niet in elkaars ogen, maar ze kijken naar het sjabloon dat ze invullen. Dit helpt bij het neerzetten van een ontspannen sfeer en een samenwerkingsrelatie. Bovendien dwingt werken met dit sjabloon om to the point te blijven. Je kunt simpelweg niet eindeloos uitwijden, je moet in steekwoorden de kern pakken om deze in de daarvoor beschikbare ruimte te zetten. Zo blijft een complex onderwerp behapbaar. Bovendien biedt het beeld de cliënt, wanneer het is ingevuld, handvatten om de gespreksinhoud over te dragen aan belangrijke derden. Een jongere kan bijvoorbeeld, aan de hand van het ingevulde sjabloon, aan ouders uitleggen wat er in de sessie besproken is. Bovendien zal het voor de cliënt gemakkelijker zijn om het gesprek opnieuw voor de geest te halen. De beelden zorgen ervoor dat informatie langer beklijft. Wanneer de cliënt op zijn telefoon een foto van het sjabloon maakt, kan hij het er gemakkelijk bij pakken wanneer hij het nodig heeft.
Kortom, werk jij wel eens met cliënten die te maken hebben met oplopende spanningen? Dan zou ik zeggen: “Ga het gesprek aan de hand van dit sjabloon aan en ervaar zelf de positieve effecten van het werken met een visueel gesprekssjabloon!”
Wil jij het tekenen en werken met sjablonen ook in ander soort gesprekken laagdrempeliger toepassen? Dan is ons boek Gesprek in beeld misschien iets voor jou. In dit boek hebben wij 101 gesprekssjablonen verzameld die de hulpverlener of behandelaar zó zou kunnen gebruiken.
We wensen je heel veel waardevol tekenplezier!